Trong bối cảnh kinh tế biến động như những năm gần đây, việc cắt giảm nhân sự 2024 trở thành một quyết định khó khăn nhưng đôi khi lại là cần thiết đối với nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đảm bảo quá trình này diễn ra suôn sẻ, tránh những rủi ro pháp lý không đáng có và thể hiện sự tôn trọng đối với người lao động, các công ty cần nắm vững và tuân thủ các quy định pháp luật liên quan.
>>> Xem thêm: Marketing Online: Làm Sao Để Tiếp Cận Đúng Đối Tượng Khách Hàng?
Cắt giảm nhân sự là gì?
Cắt giảm nhân sự là một quá trình mà doanh nghiệp quyết định chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn với một hoặc nhiều nhân viên. Quyết định này có thể được đưa ra vì nhiều lý do, từ việc tái cấu trúc công ty, thay đổi công nghệ, đến những khó khăn về tài chính. Dù lý do là gì, việc cắt giảm nhân sự luôn mang lại những tác động không nhỏ đến cả doanh nghiệp lẫn người lao động.
Thực trạng cắt giảm nhân sự tại Việt Nam
Trong những năm gần đây, tình hình kinh tế khó khăn đã buộc nhiều doanh nghiệp phải xem xét việc cắt giảm nhân sự như một giải pháp để duy trì hoạt động. Theo một thống kê của VNExpress, 79% doanh nghiệp Việt Nam đã cắt giảm chi phí tuyển dụng trong năm 2023. Thậm chí, nhiều công ty đa quốc gia đã phải giảm đến 90% biên chế để thích ứng với tình hình.
Khi nào doanh nghiệp được cắt giảm nhân sự?
Theo Bộ luật Lao động 2019, doanh nghiệp chỉ được phép cắt giảm nhân sự trong những trường hợp cụ thể sau:
Thay đổi cơ cấu và công nghệ
Khi doanh nghiệp có sự thay đổi về cơ cấu tổ chức, ví dụ như sáp nhập, chia tách, giải thể một bộ phận.
Khi có sự thay đổi về công nghệ, quy trình sản xuất, dẫn đến việc một số vị trí công việc không còn cần thiết hoặc bị dư nhiều. Ví dụ như sự phát triển của tổng đài ảo dẫn đến cần giảm bớt số lượng nhân viên CSKH.
Khi doanh nghiệp điều chỉnh sản phẩm hoặc cơ cấu sản phẩm, có thể dẫn đến việc dư thừa lao động ở một số bộ phận.
Lý do kinh tế
Doanh nghiệp gặp khó khăn do khủng hoảng kinh tế, suy thoái.
Doanh nghiệp cần cơ cấu lại để tuân thủ các chính sách và pháp luật của Nhà nước hoặc thực hiện các cam kết quốc tế.
>>> Xem thêm: Vai Trò Của Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) Trong Kỷ Nguyên Marketing 4.0
Các hình thức cắt giảm nhân sự 2024
Giảm số lượng nhân viên: Doanh nghiệp đánh giá hiệu quả làm việc của từng cá nhân, từ đó đưa ra quyết định chấm dứt hợp đồng với những nhân viên có hiệu suất thấp hoặc không còn phù hợp với định hướng phát triển của công ty.
Giảm bộ phận không hoạt động: Khi một bộ phận không còn mang lại hiệu quả hoặc không còn phù hợp với chiến lược kinh doanh, doanh nghiệp có thể quyết định giải thể hoặc sáp nhập bộ phận đó vào các bộ phận khác.
Quy trình cắt giảm nhân sự theo pháp luật
Việc cắt giảm nhân sự cần được thực hiện theo đúng quy trình quy định bởi pháp luật để đảm bảo quyền lợi cho cả doanh nghiệp và người lao động.
- Lên kế hoạch cắt giảm: Doanh nghiệp cần xây dựng một kế hoạch chi tiết, bao gồm:
- Xác định số lượng và danh sách nhân viên bị ảnh hưởng.
- Đề ra các biện pháp hỗ trợ cho người lao động bị cắt giảm, như trợ cấp thôi việc, hỗ trợ tìm việc làm mới…
- Xác định rõ quyền lợi và nghĩa vụ của các bên liên quan.
- Trao đổi với công đoàn: Nếu doanh nghiệp có tổ chức công đoàn, cần thông báo và thảo luận với công đoàn về kế hoạch cắt giảm nhân sự.
- Thông báo cho cơ quan chức năng: Ít nhất 30 ngày trước khi tiến hành cắt giảm, doanh nghiệp phải thông báo bằng văn bản cho Sở Lao động – Thương binh và Xã hội cấp tỉnh.
- Thông báo cho người lao động: Sau khi hoàn thành các thủ tục trên, doanh nghiệp gửi thông báo chấm dứt hợp đồng lao động đến từng nhân viên bị ảnh hưởng, đồng thời giải thích rõ lý do cắt giảm và các quyền lợi mà họ được hưởng.
- Thanh toán các khoản trợ cấp: Đảm bảo người lao động được nhận đầy đủ các khoản trợ cấp theo quy định, bao gồm trợ cấp thôi việc, trợ cấp thất nghiệp (nếu đủ điều kiện).
>>> Xem thêm: Ý Tưởng Khuyến Mãi Cuối Năm Giúp Bạn Chốt Đơn Mỏi Tay
Những sai lầm cần tránh khi tiến hành cắt giảm nhân sự
- Cắt giảm không có kế hoạch: Việc cắt giảm nhân sự một cách đột ngột, không có kế hoạch rõ ràng có thể gây ra nhiều hệ lụy, từ việc ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh đến việc tạo ra hình ảnh tiêu cực cho doanh nghiệp.
- Không tuân thủ quy trình pháp luật: Việc không thông báo cho cơ quan chức năng hoặc người lao động, không thanh toán đầy đủ các khoản trợ cấp… có thể dẫn đến tranh chấp lao động và doanh nghiệp phải chịu các khoản phạt.
- Thiếu sự đồng cảm và hỗ trợ: Cắt giảm nhân sự không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn là vấn đề về con người. Doanh nghiệp cần thể hiện sự đồng cảm, hỗ trợ người lao động bị ảnh hưởng để giảm thiểu tác động tiêu cực và duy trì mối quan hệ tốt đẹp.
Kết luận
Việc cắt giảm nhân sự là một quyết định không dễ dàng, nhưng trong một số trường hợp, nó là cần thiết để đảm bảo sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Bằng cách tuân thủ đúng quy định pháp luật, thực hiện một cách minh bạch và có trách nhiệm, hy vọng những doanh nghiệp có ý định cắt giảm nhân sự 2024 có thể vượt qua giai đoạn khó khăn này và tiếp tục phát triển bền vững trong tương lai.
Thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ:
OMICall – Tổng Đài Đa Kênh Ứng Dụng AI Hàng Đầu Việt Nam
- Website: Dịch Vụ Tổng Đài Ảo VoIP Thông Minh – OMICall
- Hotline: 0287 1010 898 – 0899 909 868
- VP trụ sở: 140 -142, Đường số 2 (KĐT Vạn Phúc City), P. Hiệp Bình Chánh, Tp. Thủ Đức, Tp. Hồ Chí Minh.
- VP chi nhánh Hà Nội: 85-87 Đường Hoàng Quốc Việt, Nghĩa Đô, Cầu Giấy (Tòa nhà An Hưng).
- VP Chi nhánh Cambodia: Thida Rath #154 St.33MC, Sangkat Steung Meanchey, Khan Mean Chey Phnom Penh.
